We współczesnym dyskursie o tradycji wciąż dominuje zbyt jednolity, uproszczony i uromantyczniony obraz kultury ludowej. Polskie tańce ludowe prezentowane są najczęściej w formie estetyzowanej – oderwanej od prawdziwych, historycznych i emocjonalnych kontekstów, co sprzyja utrwalaniu zjawiska chłopomanii: idealizowania wsi, przeszłości i tradycji w sposób, który nie oddaje ich złożoności ani autentycznego charakteru. Konsekwencją jest wypłycenie znaczenia tańca ludowego, który w odbiorze społecznym bywa redukowany do barwnego folkloru, zamiast funkcjonować jako pełnoprawny, wielowymiarowy język kultury.

Moją odpowiedzią na to zjawisko jest spektakl „Ja, Jagna” – nowoczesne dzieło sceniczne, które przełamuje dotychczasowe normy estetyczne i narracyjne dotyczące tradycji, tańca ludowego i postrzegania kultury wsi. Spektakl łączy język tańca współczesnego z elementami tańca tradycyjnego, budując nową, oryginalną formę wypowiedzi choreograficznej. Czerpie inspiracje z „Chłopów” Władysława Reymonta, lecz koncentruje się na wątku Jagny – bohaterki wciąż interpretowanej stereotypowo i uprzedmiotawianej. W mojej interpretacji Jagna zostaje postawiona w pozycji kobiety współczesnej, która zmaga się zarówno z narracją o sobie narzuconą przez społeczność Lipiec, jak i z tym, jak jej historia rezonuje dzisiaj. Nurty które kierują moim procesem twórczym to m.in.: redefinicja roli kobiety w kulturze ludowej i chłopskiej; krytyczne spojrzenie na sposób, w jaki opowiadamy o tradycji; próba odzyskania głosu przez postacie, które w oryginale nie miały prawa do własnej narracji; dialog pomiędzy dawnym a współczesnym.

Teatr ROZBARK (Bytomski Teatr Tańca i Ruchu ROZBARK)
Bytom